Placówka zajmuje się badaniami nad zasobami surowców zielarskich w środowisku naturalnym, wprowadzaniem do uprawy roślin dziko rosnących o dużej przydatności farmakologicznej, introdukcją gatunków azjatyckich, wykorzystywanych w lecznictwie Dalekiego Wschodu, opracowaniem biologii tych gatunków i ich agrotechniki. Ogród Roślin Leczniczych wydaje co roku Index Seminum, czyli spis nasion udostępnianych innym ogrodom botanicznym w ramach międzynarodowej wymiany. Publikacja ta ukazuje się już od ponad 60 lat, gdyż pierwszy Index Seminum został wydany w 1950 roku. To wydawnictwo jest historią rozwoju i zmian zachodzących w kolekcji. Ogród nasz dostarcza też materiału roślinnego do analiz chemicznych z zakresu chemotaksonomii i fitochemii wykonywanych w ramach prac magisterskich, doktorskich i habilitacyjnych. Naukowy charakter naszej placówki z jej ścisłą specjalizacją stworzył specyficzną formę Ogrodu Botanicznego, którego naturalistyczny wygląd współgra z uprawą wielu gatunków ziół. Ogród jest zapleczem dydaktycznym dla studentów Wydziału Farmaceutycznego. Studenci farmacji odbywają tu ćwiczenia praktyczne z przedmiotów kształcenia ogólnego i zawodowego, umożliwia im to lepsze zapoznanie się z właściwościami roślin leczniczych. Studenci analityki medycznej zapoznają się z okazami roślin trujących. Przyjmujemy także praktykantów w ramach wymiany krajowej i międzynarodowej (w tym w ramach programu da Vinci oraz współpracy z uczelniami partnerskimi UMW). W ogrodzie działają także powołane w roku 2015 pracownie: - Pracownia eksperymentalnych metod hodowli i badania jakości ziół leczniczych. - Pracownia zielnika i depozytorium materiału badawczego.
Dział Eksperymentalny i Kolekcja Dalekowschodnich Roślin LeczniczychZajmuje się uprawą roślin o perspektywicznym znaczeniu w ziołolecznictwie. W ostatnich latach dział wzbogacono o kolekcję roślin leczniczych o dużym znaczeniu w fitoterapii Dalekiego Wschodu. Wiele roślin pochodzących z Chin, Korei, Japonii i rosyjskiego Dalekiego Wschodu posiada całe bogactwo składników o szerokim zakresie leczniczym. Badania chemiczne surowców z tych roślin ujawniły ich właściwości antyoksydacyjne, przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, przeciwgrzybicze, a nierzadko przeciwnowotworowe, adaptogenne i immunotropowe. Wiele z tych gatunków to rośliny o nieprzeciętnej urodzie. Rośliny obiecujące pod względem właściwości terapeutycznych wprowadza się do doświadczeń agrotechnicznych. Obecnie kolekcja liczy około 180 taksonów. W każdym roku jest wzbogacana o nowych przedstawicieli azjatyckiej flory. Wiele z tych roślin odnajduje dobre warunki do wzrostu i rozwoju w naszych warunkach i w przyszłości może wzbogacić nasze ziołolecznictwo. Obecnie w wielu krajach Europy są prowadzone podobne prace, które zaowocowały wprowadzeniem kilku chińskich ziół leczniczych do obowiązującej Farmakopei Europejskiej. Niektóre z tych roślin, uprawianych także w naszym ogrodzie, uzyskały więc rangę oficjalnych środków leczniczych Unii Europejskiej. Są to np.: traganek błoniasty, kolcowój chiński, eleuterokok kolczysty, tarczyca bajkalska, cytryniec chiński. Rośliny te, do niedawna bardzo egzotyczne, można obejrzeć „na żywo” w naszym ogrodzie.
Zajmuje obszar około 500 m2, na którym jest uprawianych ponad 300 taksonów roślin górskich. Nasadzenia uwzględniają podział na pięć rejonów geograficznych: Pireneje, Alpy i Karpaty, Kaukaz, rejon azjatycki z roślinnością charakterystyczną dla Himalajów, rejon północnoamerykański. Intensywna przebudowa Alpinarium w ostatnich latach miała na celu utworzenie stanowisk najbardziej zbliżonych do naturalnych dla poszczególnych grup roślin. Wiele tu rosnących taksonów ma cenne właściwości lecznicze, wiele z nich to rośliny chronione, większość posiada atrakcyjne walory dekoracyjne. Na osobnym terenie sąsiadującym z częścią parkową utworzono kolekcję taksonów z rodzaju Cimicifuga. Roślinom tu rosnącym stworzono właściwe dla ich wymagań warunki mikroklimatyczne. Te trudne w uprawie gatunki osiągają tu imponujące rozmiary, obficie kwitną i owocują, będąc jednym z naszych cenniejszych osiągnięć ogrodniczych.
W szklarniach Ogrodu Roślin Leczniczych zgromadzono około 500 gatunków i odmian roślin reprezentujących 90 rodzin. Na powierzchni 350 m2 rośnie ponad 2000 okazów roślin ciepłolubnych. W kolekcji znajduje się wiele gatunków leczniczych. Są to między innymi: barwinek różyczkowy, eukaliptus, aloes, senna, orcza boldo, oszloch morski, paulinia guarana, niepokalanek mnisi, mirt. Liczną grupę stanowią znane rośliny przyprawowe, a także rośliny dostarczające jadalnych owoców i jednocześnie posiadające właściwości lecznicze. Wśród tych gatunków można wymienić: laur, imbir, kardamon, rozmaryn, cynamonowiec, figę, granat, wanilię, oliwkę, marakuję, pomarańczę, kawę i wiele innych. Mimo stosunkowo niewielkiej powierzchni szklarni, w dodatku niedostatecznie dostosowanej do uprawy tylu różnorodnych gatunków, hodowane tu rośliny dość dobrze rosną.
Gromadzi poza nielicznymi wyjątkami rośliny zielne w liczbie 150 taksonów. Rośliny wysadzono w układzie systematycznym. Paprotniki reprezentują chronione gatunki paproci: Osmunda regalis, Matteuccia struthiopteris, Polypodium vulgare. Wśród roślin nagonasiennych uwagę zwraca dwupienna Ephedra distachya – będąca źródłem efedryny. Najliczniej są reprezentowane rośliny okrytonasienne, które kwitną od wczesnej wiosny, np.: Eranthis hyemalis, Helleborus niger, Iris pumila, do późnej jesieni, np.: Tropaeolum majus, Cobaea scandens, Paederia scandens. W kolekcji są licznie reprezentowane rodziny: Caryophyllaceae, Ranunculaceae, Brassicaceae, Lamiaceae, Solanaceae, Asteraceae, Liliaceae, Poaceae. Uzupełnieniem są drzewa i krzewy rosnące od kilkudziesięciu lat na terenie całego ogrodu.
Liczy około 450 taksonów. Oprócz przedstawicieli rodzimej flory w naszej kolekcji dendrologicznej znajdują się lecznicze gatunki drzew i krzewów pochodzące z Ameryki Północnej i Azji. Szczególnie cenne są gatunki pochodzące z Chin. Do najważniejszych należą: Aralia, Eleutherococcus senticosus, Paeonia suffruticosa, Eucommia ulmoides, Schizandra chinensis, Phellodendron amurense, Lycium chinense, Zanthoxylum piperitum, Securinega suffruticosa, Magnolia officinalis var. biloba.
Liczy około 150 gatunków ziół leczniczych i przyprawowych. Rośliny są pogrupowane wg klas substancji czynnych. Oprócz rodzimych gatunków ziół, rosną przedstawiciele flory Śródziemnomorskiej. Szczególnym zainteresowaniem osób odwiedzających nasz ogród cieszą się rośliny przyprawowe. Szałwię, tymianki, bazylię, majeranek, oregano, estragon, lubczyk, miętę, melisę, hyzop, cząbry i inne zioła można dotknąć, skosztować i rozkoszować się do woli ich aromatem w letnie, upalne dni.
